Üreterek Öğrenme, çocukların merakları, hayalleri ve becerilerinden yola çıkarak somut üretimler ortaya koymalarını hedefleyen bir bileşendir. Bu yaklaşım, “üretimin kendisinin öğrenmeyi tetiklediği” fikri üzerine kuruludur.
Üreterek Öğrenme (ÜÖ)
Üreterek Öğrenme, çocukların merakları, hayalleri ve becerilerinden yola çıkarak somut üretimler ortaya koymalarını hedefleyen bir bileşendir. Bu yaklaşım, “üretimin kendisinin öğrenmeyi tetiklediği” fikri üzerine kuruludur.
Katılımcı Üretim
Model, insanların ürettikçe öğrenme sürecine katıldıkları; katıldıkları süreci ise yeniden üretime dönüştürdükleri ilkesine dayanır. Bu nedenle ÜÖ, pasif öğrenme yerine etkin katılım ve deneyim yoluyla öğrenmeyi önceleyen bir yapıya sahiptir.
Beceri Gelişimi
Çocuklar yalnızca hayal kurmakla kalmaz; fikirlerini tasarıma, makete, çizime, prototipe ya da dijital içeriklere dönüştürerek tasarım ve görselleştirme becerilerini geliştirirler. Bu üretim süreci, hem yaratıcı hem de bilişsel gelişimi destekler.
Sosyalleşme ve Öğrenme
ÜÖ, bireysel ve ekip çalışmalarını bir arada barındırır. Çocuklar ortak üretim süreçlerinde birlikte karar almayı, iş bölümü yapmayı ve anlamlı sosyalleşmeyi deneyimler. Öğrenme, gerçek bir topluluk içerisinde doğal bir şekilde gerçekleşir.
Modelin Temel Yaklaşımı ve Hedefleri
1. Aidiyet ve Katkı
“İnsan, katkıda bulunduğu şeye ait hisseder.”
Bu anlayış doğrultusunda çocuklar, karar alma süreçlerine ve öğrenme ortamlarının tasarımına (örneğin Hayal Gücü Merkezleri) aktif şekilde katılır. Böylece okula ve öğrenme topluluğuna aidiyetleri güçlenir.
2. Öğretmen Rolü
Bu model, öğretmeni “bilgi aktarıcı” rolünden çıkarır; çocuğu da “pasif öğrenen” konumundan uzaklaştırır. Eğitimci, mentör–kolaylaştırıcı–eşlikçi rolüyle süreci destekler; çocuk ise öğrenmenin öznesi ve karar alıcısıdır.
3. Çocuk Odaklılık
Eğitim, çocukların merak, ilgi ve ihtiyaçlarından hareketle tasarlanır. Demokratik ve katılımcı ortamlarda çocuklar kendi projelerini seçer, üretir ve üretirken keşfederek öğrenir. Bu süreç, “yaşamsal öğrenme” ilkesini temel alır.
4. Eğitim Felsefeleriyle Bağlantı
SKÜ yaklaşımı;
yapılandırmacılık,
bağlantıcılık,
tematik öğrenme,
buluş yoluyla öğrenme
gibi çağdaş eğitim yaklaşımlarıyla paralellik taşır ve bu yaklaşımları bütüncül bir yapıda bir araya getirir.
Amaç
Katılımcıların ilgi duydukları ve ihtiyaç hissettikleri alanlarda, kendi karar mekanizmalarıyla somut üretimler gerçekleştirmelerini sağlamak; merak–keşif–üretim döngüsünü doğal bir öğrenme hattı hâline getirmek.
İşlevi
Yapabilirim Meclisi’nde ortaya çıkan proje fikirleri Üreterek Öğrenme sürecinde hayata geçirilir.
Ekipler proje adını belirler, malzeme listesini oluşturur ve zaman çizelgesini planlar. Eğitimci/kolaylaştırıcı ise sürece rehberlik eder, ancak yönlendirici bir rol üstlenmez.
Sonuç
Öğrenme, üretimle birleştiğinde deneyimsel, kalıcı ve anlamlı bir hâl alır. Ürünler;
maketler, resimler, dijital içerikler, şarkılar, tiyatro performansları, kısa filmler ve daha birçok özgün çalışma olabilir.
Not
Üreterek Öğrenme, aynı zamanda bir uzman ya da deneyimli kişinin yönettiği atölyelerde edinilen deneyimlerin sistematik hâle getirilmesiyle oluşan Atölye Destekli Öğrenme olarak da tanımlanır.